Het FabLab in de Bibliotheek Mar en Fean in Sneek heeft een innovatieve oplossing voor hun Ultimaker. Aan de ene kant willen zij dat de Ultimaker 2+ gewoon draait in het lab zonder dat daar doorlopend toezicht op is. Aan de andere kant willen zij volledige toegang toe de machine hebben bij workshops. Dat hebben…

Het bericht Innovatieve Ultimaker oplossing in Sneek verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Every year magazine MAKE: publishes a review of developments in small machines for digital fabrication. Out is now Vol 66 of MAKE: ‘The 2019 Ultimate Guide to Digital Fabrication.’ Bart Bakker of Minifablab for many years kept track of developments in small machines, but one can not beat the resources of MAKE: They reviewed the…

Het bericht MAKE: 2019 Ultimate Guide to Digital Fabrication verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Fablib.eu meldt: Op donderdag 29 November 2018 vindt ‘FabLib, (g)een Utopie’ plaats. Dé conferentie voor bibliotheek medewerkers over het belang van maakplaatsen en maak-educatie in bibliotheken. Plaats: Bibliotheek Utopia in Aalst, België. Het volledige programma van ‘FabLib, (g)een Utopie’ staat nu live op Sched! Meer dan 15 topsprekers vormen samen een geweldige line-up die jou zullen klaarstomen voor de…

Het bericht Conferentie over maakplaatsen/maak-educatie in bibliotheken, 29 Nov. Aalst (B) verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

In het Plan doorontwikkeling maakonderwijs FabLab Veenendaal staat: De kerntaken van openbare bibliotheken zijn vastgelegd in Wet Stelsel Openbare Bibliotheekvoorzieningen (WSOB nov. 2014). Het gaat om: lezen, leren, informeren, kunst en cultuur en ontmoeting en debat met als doel om mensen te ondersteunen in hun persoonlijke ontwikkeling. Kennisoverdracht kent vele verschijningsvormen. Het concept van een…

Het bericht De Bibliotheek Veenendaal en Maakonderwijs verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Op de DDW18 is wat weinig ambacht in werking te zien, maar wel bij Marina Toeters die een pop-up textiel lab heeft neergezet. In de Melkonvangst, F7, naast de Graduation Show.                  

Het bericht Dutch Design Week – Marina Toeters verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Het is Dutch Design Week. Op de Graduation 2018 staat dit “Tool Cabinet of Curiosity’ van Aaron Garlick. Een kolom met 3D geprinte gereedschapjes, waarmee hij de continuiteit van gereedschap wil verbeelden.

Het bericht Tool Cabinet of Curiosity verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Vroeger maakten wij bij ons op school bij het vak KCV maquettes van Griekse tempels. Het nieuwe maak-onderwijs is sterk in opkomst en de lasersnijders en 3D-printers verschijnen ook op de gymnasia. Waarom niet daarmee op zoek gaan naar nieuwe vormen van KCV? Ik zou graag met 3D-scans van antieke beelden creatief gaan werken in…

Het bericht De klassieke oudheid verkennen met maak-onderwijs verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Maker Education in The Netherlands – state of play and lessons for the future FabLearn invited submissions of research papers to the first FabLearn conference in the Netherlands. In this publication the accepted papers are collected. We are proud to organize the first FabLearn conference in the Netherlands where many maker education initiatives are shared…

Het bericht Proceedings of FabLearn Netherlands 2018 verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Op vrijdag 28 september organiseert FabLearn  een internationale maakonderwijs-conferentie in Eindhoven. Maakonderwijs is leren door te maken en verbindt creativiteit met technologie. Het laat kinderen experimenteren, klooien, fouten maken, en met handen, hoofd en hart aan concrete oplossingen werken voor echte maatschappelijke uitdagingen. FabLearn is er voor iedereen die kennis wil maken met de mogelijkheden…

Het bericht FabLearn Maakfestival 28 september verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

FAB14 in Toulouse was groot en groots. De plenaire ochtendsessies zijn terug te zien op video. Heb je weinig tijd, beperk je tot Dag3. De messaging-groep rond de FAB14 gaat nu op brede schaal door op Telegram, dus niet alleen het sociale aspect. Hier staat de uitnodiging  als je deel wilt nemen. Er is een…

Het bericht Nieuwsbrief FabLab BeNeLux zomer 2018 verscheen eerst op FabLab BeNeLux.

Inwoners van Curaçao kunnen vanaf nu makkelijker navigeren door hun straten: het eiland staat sinds vandaag namelijk op Google Street View.

Google maakte in samenwerking met het Curaçao Toeristen Bureau 360 graden-beelden van het eiland. Ook zijn met Street View Trekker - een rugzak waar een camera uit steekt - tientallen panoramabeelden gemaakt van bezienswaardigheden op het eiland. Onder meer de Koningin Emmabrug, beter bekend als de Pontjesbrug, de Handelskade en het strand Kleine Knip zijn vanaf nu via de dienst te bekijken.

Ook hebben honderden Curaçaose bedrijven informatie toegevoegd waardoor het voor hun klanten via Google Maps makkelijker wordt om de bedrijven, inclusief openingstijden, reviews en foto's, online te vinden.

Premier Rhuggenaath van Curaçao zei bij het lokale radiostation Dolfijn FM, dat eind 2016 een petitie was gestart om het eiland op Google Street View te krijgen, blij te zijn met het nieuws. "Door al onze straten te laten zien, kan iedereen een goed gevoel krijgen bij de saamhorigheid en diversiteit die ons eiland zo uniek maken."

Een bericht van youtuber Nikkie de Jager wordt wereldwijd veel geliket. De maker van het beautyvlog NikkieTutorials toont het resultaat nu ze 23 kilo is afgevallen.

"Als ik op mijn reis naar een gezondere levensstijl denk dat er niets verandert, kijk ik terug en herinner mezelf hoe ver ik al gekomen ben", schrijft de Brabantse vlogger in het Engels op Instagram. "Soms moet je je eigen inspiratie zijn."

Het bericht heeft in een dag tijd al 1,5 miljoen likes gekregen, onder meer van andere grote beautyvloggers. Onder de reacties is ook een bericht van Hollywood-actrice Drew Barrymore, "Wow, wow, wow, je daden en woorden inspireren".

Over hoe de 24-jarige De Jager de kilo's is kwijtgeraakt schrijft ze nu niks. Eerder zei ze al dat beter eten en een privégym hielpen. "Vroeger had ik een personal trainer en trainde ik met hem in zo'n grote sportschool. Dan schaamde ik me meestal diep: ik krijg een mega rood hoofd als ik heb gesport en dat haat ik, dus hield ik me in."

De Jager maakt sinds 2008 in het Engels make-upvideo's. Ze is in het verleden wel een "onbekende BN'er" genoemd, omdat niet iedereen weet dat ze verreweg de populairste youtuber is van ons land: op de videosite heeft ze ruim 11 miljoen volgers, het drievoudige van Enzo Knol en Dylan Haegens bij elkaar (2 en 1,5 miljoen volgers).

Door de tutorials kwam de visagiste ook bij supersterren als Katy Perry en Kim Kardashian terecht om hun make-up te doen en werd genomineerd voor een People's Choice Award. Daarnaast dook De Jager op in het jaaroverzicht van YouTube en doet ze komend jaar mee aan Wie is de mol?

Alle reacties op haar transformatie doen De Jager veel goed, schrijft ze in een nieuw bericht. "Jullie maken me het blijste meisje in de wereld."

Meestal stelt hij zichzelf voor als 'de onzichtbare man'. Toufic Al Rjula kan namelijk niet bewijzen waar hij is geboren. Zijn geboorteakte raakte hij kwijt in Koeweit tijdens de Golfoorlog in 1990. En omdat ook het overheidsgebouw werd verwoest kon hij geen kopie krijgen.

Toen hij in 2014 in Nederland asiel probeerde aan te vragen als vluchteling kostte dat hem daarom extra veel moeite. Daarom wil hij een wereldwijde database waarin de identiteit van iedereen ligt opgeslagen. Zo heb je nooit meer een papieren paspoort nodig om jezelf te identificeren. Dat biedt vooral uitkomst voor vluchtelingen die hun paspoort tijdens hun vlucht zijn kwijtgeraakt.

In onderstaande video legt Toufic je uit hoe hij daarvoor de blockchain wil gebruiken:

Asielzoekers worden in Nederland binnen drie dagen na binnenkomst geïdentificeerd door de politie of marechaussee. Experts zeggen dat daar soms ook vluchtelingen of migranten bij zitten die bewust geen paspoort hebben.

Mensenhandelaren hebben die afgepakt, of paspoorten zijn weggegooid. Dit vanuit het idee dat het dan ingewikkelder is voor een land om iemand terug te sturen - of bijvoorbeeld omdat mensen weten dat hun land van herkomst als veilig wordt gezien.

Ter controle laat de IND vluchtelingen zo gedetailleerd mogelijk beschrijven hoe hun leven eruitzag. Dat noemen ze herkomstonderzoek. Vreemdelingenadvocaat Eva Bezem legt uit: "Er worden vragen gesteld als: hoe zagen de straten bij je huis eruit? Lopen die omhoog? Staan er bomen? Hoe spel je de naam van je familie?

Als vluchtelingen dat iedere keer op dezelfde manier vertellen, heet dat 'geloofwaardig verklaren'. Dat wordt, samen met de vermelding dat er geen identiteitsbewijs beschikbaar was, meegenomen in de aanvraagprocedure.

Meer weten over de blockchain? Eerder maakten we daar deze uitlegvideo over.

In februari dit jaar kreeg een grote groep geïnteresseerden antwoord op een vraag die ze al maanden bezighield: Kylie Jenner was inderdaad zwanger. Via een YouTube-video maakte de bekende zus van de Kardashian-familie bekend bevallen te zijn van een meisje. De video werd alleen al in de eerste week 50 miljoen keer bekeken. Uiteindelijk is de video 'To Our Daughter' de wereldwijd best bekeken video op YouTube met bijna 77 miljoen views.

Dat blijkt uit het jaaroverzicht van het videoplatform. In dat overzicht zijn nog meer opvallende dingen te zien.

In Nederland is 'To Our Daughter' echter niet de best bekeken video. Hier waren we vooral bezig met Fortnite, toeristen die ontsnapten aan luipaarden en televisieprogramma De Luizenmoeder.

Bijna 10 miljoen keer werd de best bekeken Nederlandse video op YouTube bekeken. Het gaat hier om de video Fortnite Fan, een parodie op het nummer Fan van Ronnie Flex en Famke Louise. Het nummer, gemaakt door Vogeljongen, zit vol met grapjes over de populaire game Fortnite.

Het echte nummer van Ronnie Flex en Famke Louise, Fan, is ook terug te vinden in een top-10 van YouTube, op de derde plek van best bekeken muziekvideo's.

Op de tweede plek van de best bekeken algemene video's (7,1 miljoen weergaven) staat een video van het moment waarop Franse toeristen bijna worden aangevallen door jachtluipaarden in de Beekse Bergen.

In de video is te zien dat een paar mensen uit een Franse auto stappen om jachtluipaarden op de foto te zetten. De jachtluipaarden zien dit en besluipen de bezoekers. Uiteindelijk weet iedereen veilig in de auto te stappen.

En bijna iedereen kent inmiddels de serie De Luizenmoeder. Op de derde plek, met bijna 2 miljoen weergaven, staat de scène met het liedje 'Hallo allemaal, wat fijn dat je er bent', gezongen door het personage Juf Ank.

Het nummer werd ontzettend populair door de serie, en er werden meerdere parodieën gemaakt. Let op, als je de clip luistert, zit het nummer de rest van de avond in je hoofd.

In de lijst van best bekeken muziekvideo's valt op dat er veel Nederlandse nummers tussen staan. Acht van de tien video's komen uit Nederland, behalve God's Plan van Drake en One Kiss van Calvin Harris & Dua Lipa. Op de eerste plek staat Josylvio met Catch Up.

Wereldwijd was de populairste muziekvideo trouwens een video die niet eens in onze top-100 staat: de Te Bote Remix van Casper, Nio García, Darell, Nicky Jam, Bad Bunny en Ozuna. In de top-10 is niet alleen dit nummer Spaanstalig, zeven andere nummers ook nog.

YouTube heeft naast het jaaroverzicht ook een terugblikvideo gemaakt met de grootste YouTube Creators ter wereld, onder wie Marques Brownlee, Casey Neistat en Nikkie de Jager, beter bekend als NikkieTutorials.

De video zit vol met verwijzingen naar typische dingen uit 2018.

Als het aan Uber ligt, rijden er over een paar weken weer zelfrijdende auto's van de taxidienst rond in het Amerikaanse Pittsburgh. Het gaat om een beperkte test: de auto's rijden tussen twee kantoren van het bedrijf, gaan niet harder dan 40 kilometer per uur en mogen niet rijden als het regent of donker is.

Desondanks is het een belangrijk moment voor Uber. Het zal de eerste keer zijn dat de auto's weer zelfstandig zullen rijden, sinds het dodelijke ongeluk in maart. Toen reed een zelfrijdende Uber een vrouw aan die de weg overstak. Ze overleed in het ziekenhuis.

Er zat wel iemand in de auto om in te grijpen, maar die keek tv op haar telefoon:

De belangen zijn groot en het is daarom des te opvallender dat er volgens The New York Times nog altijd problemen zijn. "De auto's reageerden langzamer dan mensen en hadden moeite om bepaalde testen te doorstaan, de laatste stap voordat ze terug de weg op kunnen", schrijft de krant op basis van interne documenten, e-mails en gesprekken met bronnen bij het bedrijf.

Op 27 november stuurde de manager van de afdeling die zelfrijdende auto's ontwikkelt een e-mail naar zijn medewerkers dat Ubers auto klaar was om weer de weg op te gaan. Het bedrijf moet nog wel toestemming krijgen van de staat Pennsylvania en die was er gisteren nog altijd niet, schrijft de krant. Het is onduidelijk in hoeverre alle problemen op dit moment zijn opgelost.

Een woordvoerder laat weten dat het bedrijf "nooit zou inleveren op veiligheid om zo sneller de weg op te kunnen".

Chaos in de organisatie

Uit onderzoek van de NTSB, de instantie die in de VS onderzoek doet naar onder meer ongelukken op de weg, bleek dat de noodrem van de Uber waar in maart het ongeluk mee gebeurde uit stond. In november schreef Business Insider op basis van bronnen dat deze beslissing "het resultaat was van chaos in de organisatie".

Zelfrijdende auto's worden altijd als een belangrijk onderdeel gezien van de toekomst van Uber. Het bedrijf werkt nu nog met chauffeurs, maar die zouden op den duur moeten worden vervangen door auto's die zelfstandig rijden. Dat zou het mogelijk maken om auto's overal en altijd beschikbaar te hebben tegen een lage prijs; zo laag dat het niet meer interessant is om een eigen auto te hebben.

Daar is nog lang geen sprake van en ondertussen heeft Uber te maken met concurrentie van andere partijen, zoals Googles zusterbedrijf Waymo. Dat bedrijf test een taxidienst via een app, waarbij mensen door een zelfrijdende auto worden vervoerd.

De Europese Commissie wil van Facebook, Google en Twitter maandelijkse rapporten over desinformatie. Het is onderdeel van een actieplan om nepnieuws tegen te gaan, dat vandaag is gepresenteerd.

Het gaat de commissie daarbij expliciet om desinformatiecampagnes vanuit Rusland. Eurocommissaris Andrus Ansip, die verantwoordelijk is voor de eenwording van de digitale markt, noemt het land de "primaire bron".

De commissie wil dat de techbedrijven deze informatie delen met het oog op de verkiezingen voor het Europees Parlement in mei. Het is de bedoeling dat de socialemediabedrijven de rapporten van januari tot en met mei uitbrengen.

Daarnaast moet er een alert-systeem komen om nationale autoriteiten te waarschuwen als ze worden bestookt met nepnieuws. Dit is ook bedoeld om landelijke verkiezingen in de EU in 2020 te monitoren.

Bewustzijn creëren

De Europese Commissie schrijft in het persbericht het eerste rapport ook te gaan publiceren, volgens Politico geldt dat ook voor de rapporten die daarna volgen. In de rapporten moet worden beschreven hoe techbedrijven politieke advertenties labelen, hoeveel bots en nep-accounts er zijn geïdentificeerd en verwijderd en hoe de samenwerking met factcheckers en onderzoekers verloopt.

Brussel hoopt hiermee het bewustzijn onder Europese kiezers te vergroten van buitenlandse partijen en hoe die proberen de verkiezingen te beïnvloeden.

Voorafgaand aan de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen publiceerde Facebook al verschillende keren over nep-accounts die waren gevonden en verwijderd. Maar dat was op vrijwillige basis en niet maandelijks.

Meer geld

Daar investeert de Europese Commissie meer geld in het bestrijden van desinformatie. Het budget van de Europese dienst voor extern optreden gaat van 1,9 naar 5 miljoen euro. Onder deze dienst valt onder meer de website EUvsDisinfo, die nepnieuwslijsten bijhoudt. De site lag eerder dit jaar onder vuur omdat op die lijsten ook Nederlandse media stonden.

Madeleine de Cock Buning, voorzitter van de belangrijkste EU-adviesgroep over nepnieuws, adviseerde daarop de EU geen nepnieuwslijsten meer aan te maken. EUvsDisinfo heeft beloofd dat er geen Nederlandse media meer op de nepnieuwslijst zullen verschijnen, de site gaat zich richten op Russische media en op media in buurlanden van Rusland.

De NOS heeft Facebook, Google en Twitter om commentaar gevraagd, maar de bedrijven wilden nog niet inhoudelijk reageren.

De hashtag #FreeHermien, kennen we die nog? Koe Hermien wist op weg naar het slachthuis te ontsnappen en zo de harten van Nederlanders te veroveren. Wekenlang was #FreeHermien, en later #cowfunding, trending op Twitter, maar het was dit jaar niet de enige populaire term op het sociale medium.

Een terugblik op de meest opzienbarende momenten op Twitter, door het bedrijf zelf in elkaar gezet.

Niet alleen Hermien was populair afgelopen jaar, ook de zware storm in januari werd veel besproken door de circa miljoen Nederlanders die Twitter dagelijks gebruiken. De storm veroorzaakte chaos op het spoor, waardoor tienduizenden reizigers geen kant op konden. Op Twitter ontstond de hashtag #stormpoolen, waarmee mensen een rit aanboden aan gestrande forenzen.

Een maand later was het weer opnieuw een veelbesproken onderwerp. #SiberischeBeer werd trending. De hashtag ging over de poollucht die enkele weken voor ijskoud weer zorgde. Dat betekende schaatsen op de grachten, zieken op het werk en dus ook veel tweets.

De hitte van afgelopen zomer kreeg eveneens veel aandacht op Twitter, onder meer met de trending hashtag #hitteplansongs. Tijdens het warme weer wisten twitteraars elkaar te vermaken met liedjes die goed bij het klimaat pasten.

Nederlanders zijn goed te horen als ons land meedoet aan een wedstrijd. Niet alleen juichen we in het echt, ook op Twitter. Dat is een van de redenen dat de hashtags #OWS2018 (Olympische Spelen) en #TDF (Tour de France) trending waren. Alleen in Nederland werden al 122.009 tweets verstuurd tijdens de Olympische Spelen. Bij de Tour werden vooral Tom Dumoulin, Dylan Groenewegen en Steven Kruijswijk aangemoedigd.

En een Twitter-lijst zou niet compleet zijn zonder commentaar op televisieprogramma's. De meningen over #widm, #bzv en #expeditierobinson werden veel gedeeld, en ook #deluizenmoeder was populair.

De AIVD en MIVD moeten op korte termijn "concrete stappen" zetten om zich aan de nieuwe Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten te houden. Dat schrijft toezichthouder CTIVD in een kritisch rapport op de diensten.

"Omdat die waarborgen nu ontbreken loop je dus het risico dat je te veel binnenhaalt en dat je te weinig vernietigt van wat je hebt binnengehaald", zegt Harm Brouwer, voorzitter van de CTIVD. "Dat betekent dat je daarmee onnodig inbreuk maakt op de privacybescherming van de burger en dat je dus onrechtmatig handelt bij de uitoefening van je bevoegdheid."

In de video legt Brouwer uit wat de inlichtenwet toestaat bij het binnenhalen van gegevens, en waar het bij sommige diensten nu nog fout gaat:

Volgens de toezichthouder zijn er grote risico's dat de diensten in strijd met de wet handelen, omdat waarborgen ontbreken of niet goed zijn geregeld. Daardoor weten de geheime diensten zelf niet goed of ze wel in lijn met de wet handelen, maar ook het werk van de toezichthouder wordt daardoor moeilijker.

Het gaat dan bijvoorbeeld om het weggooien van niet-relevante informatie, zodat er geen inbreuk wordt gemaakt op de privacy van burgers. Daarvoor hebben de diensten in de praktijk echter te weinig beleid en aandacht, schrijft de toezichthouder. Ook dat levert volgens de toezichthouder grote risico's op.

Weg is weg

De MIVD blijkt sowieso niet zo goed in het weggooien van data. Er zijn geen goede ict-systemen om er geautomatiseerd voor te zorgen dat niet-relevante informatie wordt verwijderd; dat gebeurt voor een groot deel met de hand en daardoor niet goed genoeg. Dat moet volgens de CTIVD op een 'zo kort mogelijke termijn' worden geregeld, maar de MIVD lijkt van plan te zijn om invoering "over meerdere jaren uit te spreiden".

Als de inlichtingendiensten informatie verwijderen, moet die informatie ook echt weg zijn, en niet via een omweg weer kunnen worden teruggehaald. Ook dat is bij de MIVD niet goed geregeld. Er is geen interne controle op de verwijdering van gegevens en daardoor kan de toezichthouder ook niet beoordelen of informatie wel echt wordt weggegooid.

De komende jaren moet blijken of de diensten hun zaakjes beter op orde hebben: de CTIVD blijft elk halfjaar verslag uitbrengen. In 2020 wordt de nieuwe inlichtingenwet geëvalueerd.

Zorgen over 'sleepwet'

Er was voor de invoering al veel kritiek op de nieuwe inlichtingenwet: bij een referendum stemde een meerderheid tegen de komst ervan. Vooral de bevoegdheid om op grotere schaal af te tappen, leidde tot onvrede; het leverde de wet de bijnaam 'sleepwet' op.

Om aan die zorgen tegemoet te komen, dicteerde het kabinet dat de nieuwe aftapbevoegdheden "zo gericht mogelijk" moeten worden ingezet. Dat werd vastgelegd in een officieel kabinetsbesluit en wordt binnenkort definitief opgenomen in de inlichtingenwet. Daardoor moet worden voorkomen dat informatie van onschuldige burgers toch in de tapmachines van de inlichtingendienst terechtkomen.

Nog geen werk

De geheime diensten hebben echter nog geen werk gemaakt van het 'zo gericht mogelijk' aftappen van gegevens. Sinds het kabinetsbesluit, dat op 1 mei van kracht werd, is invoering ervan "vrijwel achterwege gebleven". Dat levert volgens de CTIVD een "hoog risico" op.

De nieuwe bevoegdheid om op grotere schaal internetverkeer via de kabel af te tappen, is overigens nog niet daadwerkelijk gebruikt. Maar de strengere voorzorgsmaatregelen gelden nu ook voor het op grote schaal aftappen van radio- en satellietverkeer, en dat blijkt nog niet goed geregeld.

Zorgplicht

Daarnaast schrijft de toezichthouder dat de geheime diensten ook geen goede voorzorgsmaatregelen hebben ingebouwd om burgers te beschermen, wanneer hun data bij de dienst terecht komt. Denk bijvoorbeeld aan regels over welke medewerkers van de diensten bij de data mogen komen.

Dat dit nu ontbreekt is opvallend, want het kabinet beloofde in december vorig jaar dat deze voorzorgsmaatregelen er wel zouden zijn. Volgens de CTIVD is het "van essentieel belang" dat dit er alsnog zo snel mogelijk wel komt.

De toezichthouder sluit af met een positieve noot. De klachtenprocedure die met de nieuwe inlichtingenwet ingevoerd zou moeten worden, is inmiddels gereed.

De Amerikaanse website Quora, een openbare vraagbaak, meldt dat de gegevens van ongeveer 100 miljoen geregistreerde gebruikers zijn gestolen. De gebruikers worden individueel op de hoogte gebracht.

Onduidelijk is nog welke gegevens precies zijn buitgemaakt, maar het gaat vermoedelijk om gebruikersnamen, mailadressen en wachtwoorden. Ook kunnen gegevens van gelinkte sociale netwerken zoals Facebook zijn gestolen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om een lijst met contactpersonen.

Het bedrijf achter de website schrijft in een verklaring te onderzoeken hoe een dergelijke diefstal in de toekomst voorkomen kan worden.

Anonieme gebruikers

Wie ooit anoniem vragen of antwoorden heeft geplaatst op de website, hoeft niets te vrezen. De identiteit van iemand die anoniem vragen of antwoorden plaatst, wordt namelijk niet opgeslagen, zegt het bedrijf.

Quora is in 2009 opgericht door twee oud-medewerkers van Facebook. De meeste vragen en antwoorden op de website zijn in het Engels.

In de bioscoop of op tv is het een bekend verschijnsel: het kijkadvies. Bij videodiensten zoals YouTube bestaat dit advies niet. CDA-Kamerlid Harry van der Molen vindt dat daar verandering in moet komen. Bij de behandeling van de mediabegroting in de Tweede Kamer pleitte hij voor een kijkwijzer op YouTube, maar er zijn vragen over de haalbaarheid daarvan. Al was het maar omdat op YouTube 400 uur video per minuut wordt geüpload.

Van der Molens inbreng komt een maand nadat in Brussel een richtlijn is aangenomen die onder meer voorschrijft dat EU-lidstaten zo'n kijkwijzer moeten implementeren. Maar YouTube zelf ziet daar weinig in, zegt woordvoerder Rachid Finge. "We doen al heel wat andere dingen. Zo kun je aangeven of een video alleen geschikt is voor kijkers van 18 jaar en ouder." Die video's kunnen alleen worden bekeken door gebruikers met een YouTube-account die bij hun registratie hebben aangegeven 18 jaar of ouder te zijn - iets wat overigens eenvoudig te omzeilen is. Daarnaast wijst Finge erop dat YouTube al veel video's met bijvoorbeeld pornografie filteren.

Tegenover de NOS vertelde Finge wel alvast dat YouTube Kids begin volgend jaar naar Nederland komt. Dit is een aangepaste versie van het videoplatform, gericht op kinderen. Ouders hebben daar ook meer controlemogelijkheden. Overigens is YouTube Kids ook niet volledig waterdicht: vorig jaar bleek dat ook daar schokkende beelden te zien waren.

Kwestie van lange adem

Een 'kindvriendelijk' YouTube is dus iets heel anders dan een kijkwijzer. En zo'n kijkadvies komt er wel, als het aan de politiek in Nederland en in de EU ligt. Deskundigen die de NOS vandaag sprak, zijn het met de CDA'er Van der Molen eens dat er iets moet gebeuren. Wel zit de weg naar de oplossing vol kuilen, en is het waarschijnlijk een langdurig proces.

Er zijn twee scenario's denkbaar. Het eerste is dat de gebruikers, bij het uploaden van hun materiaal, aangeven wat voor content ze willen delen. De Kijkwijzer vertelde vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal dat het hiervoor al een tooltje heeft ontwikkeld: op basis van een aantal vragen wordt vastgesteld of de video geschikt is voor alle leeftijden of alleen voor 16+.

YouTube zou iets dergelijks kunnen integreren, waardoor gebruikers pas na het invullen van een vragenlijst hun video kunnen delen. Deze methode is wel gemakkelijk te manipuleren; iets wat sommigen ongetwijfeld tot een soort sport zullen verheffen.

Een ander scenario is dat YouTube kunstmatige intelligentie inzet om de video's te labelen. De systemen van het bedrijf bekijken al video's om bijvoorbeeld terroristische propaganda tegen te houden. "Maar ook daar zitten haken en ogen aan", zegt Mark Deuze, hoogleraar Mediastudies van de UvA. "Dat systeem gaat ongetwijfeld dingen verkeerd aanmerken."

"Ik weet niet of het voorstel van het CDA gaat werken", zegt ook Charles Vaneker, universitair docent communicatiewetenschap aan de VU. "Mijn voorstel: zet de techplatforms bij elkaar en zoek op Europees niveau naar oplossingen. Tegelijkertijd is het maar de vraag of dat daar wel draagvlak voor is."

Er ligt dus een Europese richtlijn, daarin wordt gesproken over de komst van een kijkwijzer. Die zal door de lidstaten moeten worden geïmplementeerd. Natali Helberger, hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam, denkt dat dat een langdurig proces kan worden.

Zweden denkt anders dan Italië

In principe moeten lidstaten zelf zorgen voor de uitvoering van de richtlijn. Maar Helberger kan zich ook voorstellen dat er wordt gekeken naar een Europese oplossing, omdat het van individuele landen veel vraagt. "Maar ook dat wordt een enorme klus. In Zweden bestaan hele andere ideeën over wat wel en niet kan dan in bijvoorbeeld Italië. Zie alle landen maar eens op één lijn te krijgen."

Volgens de hoogleraar moet er wel echt iets gebeuren, ook al zal de oplossing in eerste instantie niet perfect zijn. "Misschien moeten er strengere voorwaarden worden ingesteld om iets te mogen uploaden naar YouTube."